Vào giữa năm 2021, chúng ta đã được chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ của Play-to-Earn, đặc biệt là tựa game Axie Infinity. Sự tăng trưởng này đã làm cho NFT và GameFi trở nên phổ biến hơn đối với các nhà đầu tư tiền điện tử. Một lý do chính khiến cho Axie Infinity phát triển mạnh mẽ như vậy là nhờ vào mô hình cho thuê NFT.

Mô hình NFT có 2 đối tượng tham giá, là người có nhu cầu chơi game nhưng lại không có đủ vốn đầu tư vào NFT và người nắm giữ nhiều NFT, NGười nắm giữ NFT sẽ cho người có nhu cầu chơi game thuê NFT đẻ cùng nhau nhận được lợi nhuận kiếm được từ game. Điều này đã giúp tối đa hóa sử dụng của NFT trong Axie Infinity và mang đến cho tựa game này nhiều người chơi mới.

Nhận thấy được tầm quan trọng của tính năng cho thuê, các tựa game sau này như CyBall hay Pegaxy đã phát triển hệ thống cho thuê tự động hóa hơn Axie Infinity. Thế nhưng, hệ thống cho thuê này vẫn đang ở mức độ cơ bản, phần lớn các thông tin được kiểm soát và lưu trữ trên máy chủ của dự án.


Hình 1 - Hệ thống cho thuê NFT của CyBall

Thị trường NFT phát triển thì nhu cầu cho thuê NFT sẽ càng cần thiết hơn và không chỉ dừng lại ở những dự án gameFi. Có thể tưởng tượng NFT là loại tài sản và có tính năng sử dụng. Và bạn có tài sản nhưng lại chưa có nhu cầu sử dụng thì cách thức tối đa hóa lợi nhuận sẽ là cho thuê.

Hiện tại, vì chưa có một tiêu chuẩn riêng nào được thiết lập cho việc thuê NFT nên cách tiếp cận khá phổ biến hiện nay là sử dụng quyền sở hữu tạm thời. Chủ sở hữu sẽ thực hiện chuyển nhượng quyền sở hữu cho người dùng - người muốn thuê NFT, cùng với số lượng tiền cụ thể thế chấp từ phía người dùng để đảm bảo NFT sẽ được trả lại sau khi hết thời gian thuê.

Thế nhưng, với mô hình này, chủ sở hữu sẽ không có quyền kiểm soát  NFT đã cho thuê và hoàn toàn dựa vào sự tin tưởng của người dùng hay nền tảng thứ 3 sẽ trả lại NFT đúng thời hạn. Điều này đã gây ra nhiều rủi ro cho chủ sở hữu NFT.


Hình 2 - Cơ chế thuê sử dụng quyền sở hữu NFT tạm thời

Gần đây, đã có một đề xuất cải tiến cho việc vay mượn NFT xuất hiện có tên là EIP-4907, được đưa ra bởi đội ngũ Double Protocol. Đề xuất này được kiểm tra và thông qua đội ngũ phát triển của Ethereum và trở thành chuẩn token thứ 30 của Ethereum có tên gọi là ERC-4907.

Giải pháp này sẽ khắc phục các vấn đề hiện tại của việc cho thuê NFT và đồng thời sẽ giúp tăng cường thanh khoản và mở ra các tính năng sử dụng mới cho NFT.

Hoạt động của ERC - 4907?

Mô tả dễ hiểu thì ERC - 4907 là phiên bản mở rộng của ERC - 721 – tiêu chuẩn của NFT phổ biến trên thị trường. Thực tế, ERC-4907 cho phép quy định chức năng thời gian cho vay thông qua chức năng “expires” của người dùng và tách biệt chủ sở hữu và người vay bằng các vai trò “owner” và “user”.

Quan sát hình ảnh dưới đây, người dùng sẽ hiểu rõ hơn cơ chế vận hành của ERC-4907:


Hình 3 - Cơ chế cho thuê của ERC-4907

Ví dụ, Alice là người cho thuê và Bob là người thuê.

Quá trình cho thuê sẽ bao gồm 3 bước chính:

Niêm yết NFT cho thuê

Alice sẽ bắt đầu gửi NFT tới hợp đồng được gọi là “NFT contract”, sau đó sẽ niêm yết các thông tin cho thuê thông qua hợp đồng “rental contract”.

Tiến hành cho thuê NFT

Bob sẽ tiến hành chọn thời gian thuê NFT mà Alice đã niêm yết và tiến hành chuyển số lượng tiền cụ thể để thuê NFT này đến “rental contract”. Khi đó, “NFT contract” sẽ thực hiện chuyển NFT đến “rental contract”, sau đó 2 hợp đồng này sẽ thống nhất để quy định người thuê là Bob và thời gian thuê thông qua tính năng “expires” và vai trò “user”. “Rental contract” sẽ chuyển tiền thuê NFT tới cho Alice.

Thu hồi NFT cho thuê

Sau khi thời gian thuê NFT kết thúc, vai trò “user” sẽ tự động vô hiệu, Bob không thể sử dụng NFT đã thuê này nữa. Alice gửi lệnh redeem đến “rental contract” và nhận lại NFT cho thuê.

ERC-4907 đã mang lại giải pháp gì?

Quyền chuyển nhượng NFT rõ ràng

Với 2 vai trò “owner” và “user”, sẽ đơn giản hơn để quản lý những thứ mà người cho thuê và người đi thuê có thể và không thể làm với NFT. Thay vào đó, người sở hữu có quyền kiểm soát người cho thuê là ai và dễ dàng cho các dự án chuyển nhượng các quyền cho chủ sở hữu hoặc người đi thuê.

Giúp việc hoạt động cho thuê đơn giản hơn

Khi thời gian cho vay kết thúc, vai trò “user” sẽ mất quyền truy cập sử dụng vào NFT. Điều này được thực hiện bằng giao dịch on-chain thứ 2 với mục đích trả lại NFT cho người sở hữu hoặc giao thức đứng ở giữa. Thế nhưng, tiêu chuẩn ERC-4907 với chức năng “expires”, người dùng sẽ không cần giao dịch on-chain thứ 2 vì vai trò “user” sẽ tự động bị vô hiệu sau khi thời gian cho vay NFT kết thúc. 

Tích hợp dễ dàng với các bên thứ 3

Tiêu chuẩn giúp các giao thức ở bên thứ 3 có thể quản lý quyền sử dụng NFT dễ dàng hơn mà không cần sự cho phép từ bên phát hành NFT hay ứng dụng NFT. Khi dự án áp dụng vai trò “user” và tính năng “expires” thì tất cả các dự án đều có thể tương tác với các chức năng này với mục đích thực hiện các giao dịch của riêng mình.

Ví dụ: nếu BAYC sử dụng tiêu chuẩn này thì hoàn toàn có thể tích hợp NFT của BAYC vào nền tảng cho vay tại đây, người dùng có thể vay NFT trong vòng 30 ngày, trong khi đó NFT cũng có thể tích hợp với nền tảng bán trả góp, người dùng vừa có thể sử dụng vừa có thể thanh toán tiền mỗi tháng để mua trả góp NFT này.

Với giải pháp cho thuê NFT của ERC-4907, chắc chắn, thanh khoản của NFT sẽ được cải thiện. Các dự án GameFi sẽ là những bên đầu tiên áp dụng ERC-4907 vì tính đến thời điểm hiện tại, đây chính là phân khúc có nhu cầu cho thuê và thuê NFT rất cao. Mặt khác, ERC-4907 cũng sẽ mở thêm các tính năng mới cho NFT như:

Membership

Đây là nền tảng web3 muốn bán dịch vụ premium sẽ ứng dụng ERC-4907, có thể quy định thời hạn sử dụng của premium đó và giúp cho toàn bộ quá trình này sẽ vận hành on-chain.

Giải pháp của dịch vụ mua trả góp phi tập trung

Vì được tích hợp với các bên thứ 3 dễ dàng, người dùng vừa có thể sử dụng (với phương diện đi thuê) và trả góp hàng tháng để mua NFT đó.

NFT đại diện cho tài sản cho thuê ở thế giới thực

ERC-4907 sẽ giúp việc ứng dụng NFT đại diện cho tài sản cho thuê trong thế giới thực dễ dàng hơn vì chuẩn token giúp chủ sở hữu dễ dàng quy định người thuê cùng với thời gian cho thuê.

Việc xuất hiện của ERC-4907 sẽ là một giải pháp lớp cơ sở, đặt nền móng cho sự phát triển và sáng tạo trong thị trường NFT. Thế nhưng, ở hiện tại tiêu chuẩn này mới vẫn đang ở giai đoạn thử nghiệm và chắc chắn sẽ có nhiều sự thay đổi để đến được giai đoạn được công nhận rộng rãi trên thị trường.