Nếu bạn là người quan tâm đến ngân hàng, lĩnh vực đầu tư, tiền điện tử trong vài năm gần đây, chắc bạn cũng đã nghe đến thuật ngữ “Blockchain”. ở thời đại 4.0, khái niệm Blockchain đã trở nên quen thuộc hơn với nhiều người. Thế nhưng, không phải ai cũng hiểu về đặc tính và cách thức hoạt động của nền công nghệ này.

Công nghệ blockchain được ai tạo ra?

Năm 2008, Cha đẻ của Blockchain được ghi nhận là Satoshi Nakamoto. Thế nhưng Blockchain đã có chiều dài lịch sử từ những năm 90.

Ý tưởng về Blockchain bắt nguồn từ ý tưởng về chuỗi dữ liệu được mô tả lần đầu tiên năm 1991 bởi 2 nhà nghiên cứu Stuart Haber và W. Scott Stornetta trên bài báo có tiêu đề: “Làm thế nào để đóng dấu thời gian tài liệu kỹ thuật số”. Trên bài báo đã đưa ra các vấn đề cần giải quyết bài toán đóng dấu thời gian cho các tệp dữ liệu với mục đích ghi nhận thời gian thực để không bị giả mạo và chỉnh sửa. Thế nhưng, cách giải thích của Stuart Haber và W. Scott Stornetta được coi là không hoàn chỉnh và giới chuyên gia vẫn cần bên thứ 3 để đảm bảo.

Sau đó công nghệ blockchain đã được đổi mới từ các nhà khoa học khác cho tới năm 2008 với sự ra đời của tiền điện tử Bitcoin, Satoshi Nakamoto được ghi nhận là người phát minh ra Blockchain.

Khái niệm Blockchain là gì?

Mặc dù được biết đến là nền công nghệ mới, Blockchain cũng đã kịp “sắm” một vài dòng sử thú vị. Vào năm 2008, Satoshi Nakamoto đã xuất bản cuốn sách “Bitcoin - Hệ thống tiền điện tử”. Sau đó 1 năm, một giao dịch Bitcoin được thực hiện thành công. Năm 2011, một đơn vị Bitcoin có giá trị bằng 1 đô la.



Vào Năm 2016, IBM tuyên bố sử dụng chiến lược Blockchain cho giải pháp kinh doanh dựa trên điện toán đám mây. Chính phủ Nhật Bản cũng đã công nhận tính hợp pháp của Crypto và Blockchain. Từ đó đến nay, công nghệ Blockchain đang được ứng dụng vào đời sống. Vậy Blockchain là gì?

Như tên gọi, block có nghĩa là các khối, chain là chuỗi, vậy Blockchain là gì? Nó được định nghĩa là chuỗi các khối, mà bên trong khối đó có chứa các thông tin về giao dịch tài chính, quyền sở hữu tài sản… Công nghệ Blockchain được xem là loại cơ sở dữ liệu, là tập hợp thông tin được lưu trữ dưới dạng điện tử trên hệ thống máy tính được lập trình với khả năng theo dõi và ghi lại những thông tin có giá trị, ví dụ như quyền sở hữu đất đai và bất động sản, hay các giao dịch có liên quan đến lĩnh vực tài chính.

Blockchain gồm có Block, Node, Miner là thành phần chính. Trong đó, mỗi block sẽ chứa 3 thành phần cơ bản gồm dữ liệu, số nguyên 32bit có tên là nonce và hàm băm hash.

Khi khối đầu tiên của chuỗi được tạo ra, nonce sẽ xây dựng hàm băm. Điều này đồng nghĩa với việc dữ liệu đã được chốt và không thể sửa đổi.

Theo thời gian, các phiên bản của blockchain



Đặc điểm chính của công nghệ blockchain?

Cơ sở dữ liệu phân tán

Đa số các công nghệ Blockchain được thiết kế giống như cơ sở dữ liệu phi tập trung. Các “tài sản” kỹ thuật số được phân phối thay vì chuyển giao hoặc sao chép trên Blockchain. Nhờ đó, mọi người trong cùng một chuỗi có thể kiểm soát thông tin và dữ liệu có trong khối.

Tính bền vững và bảo mật

Trong Blockchain, mỗi khối đều có hàm băm riêng cũng như tham chiếu đến hàm băm trước nó. Do vậy, việc khai thác chuỗi khá phức tạp, đặc biệt là ở các chuỗi lớn.

Những người khai thác chuỗi sẽ sử dụng phần mềm chuyên dụng để giải quyết các vấn đề số học phức tạp, khi muốn tìm ra nonce tạo ra hàm băm được chấp nhận. Bởi, mỗi nonce chỉ có 32bit trong khi mỗi hàm băm là 256bit, nên có 4 tỷ tổ hợp nonce và hàm băm cần được tìm kiếm trước khi tìm ra “nonce vàng” để khối được thêm vào chuỗi.



Mặt khác, sự thay đổi đối với khối trong chuỗi không chỉ tác động lên bản thân nó, mà còn có tác động toàn bộ các khối khác ở phía sau. Vì thế, việc thao túng công nghệ Blockchain khó khăn. Không phải ai cũng có đủ khả năng công nghệ thông tin và thời gian để tìm ra ounce vàng. Do vậy, công nghệ Blockchain 4.0 được đảm bảo về tính minh bạch và khả năng tăng cường bảo mật.

Minh bạch và không bị thay đổi

Các block nối tiếp nhau tạo thành chuỗi, một khi block đã được cập nhật, người dùng sẽ không thể xóa thông tin trong đó. Blockchain hoạt động dựa vào nguyên tắc ghi chép phổ biến trong tài chính là không được xóa bỏ dữ liệu đã cập nhật thay vào đó cập nhật thêm các block mới. Điều này vừa giúp rõ ràng thông tin của các dữ liệu đã được tạo.

Sự liên kết giữa các node

Node là mắt xích liên kết giữa các khối ở trong chuỗi. Chúng có 2 nhiệm vụ cơ bản là chia sẻ thông tin và giữ bản sao của các giao dịch cùng nguồn dữ liệu đã được cập nhật. Mỗi nút ở mạng lưới hoạt động độc lập với tư cách là người xác minh có thẩm quyền.



Đây được xem là khái niệm quan trọng khi nói đến công nghệ Blockchain. Đối với công nghệ này, không máy tính hoặc một tổ chức nào có thể sở hữu chuỗi. Thay vào đó, Blockchain hoạt động như sổ cái được kết nối với nhau. Các nút này có thể là một loại thiết bị điện tử, có khả năng duy trì bản sao của Blockchain và đảm bảo khả năng hoạt động của chuỗi.

Chức năng của Blockchain giống như Google Docs



Đây là một cách hiểu đơn về Blockchain. Cụ thể, Blockchain và Google Docs đều là công cụ, công nghệ để lưu trữ dữ liệu, và cho phép tài liệu chia sẻ với nhóm người. Điều này tạo ra chuỗi phân phối phi tập trung cho phép nhiều người cùng truy cập vào tài liệu ở cùng thời điểm. Mặt khác, những sửa đổi trong Google Docs và Blockchain đều được ghi lại với mốc thời gian thực tế, đảm bảo tính công khai của thông tin.

Tính ưu điểm và nhược điểm của blockchain

Ưu điểm của Blockchain

Phi tập trung

Vì dữ liệu được lưu trữ trong hàng nghìn thiết bị trên cùng mạng lưới phân tán gồm các node, nên hệ thống trên blockchain có khả năng chống lại sự tấn công bên ngoài. Mỗi nút mạng đều có thể sao chép và lưu trữ bản sao của cơ sở dữ liệu, do vậy sẽ đảm bảo không bị lỗi.

Minh bạch và Bảo mật 

Khi dữ liệu đã được cập nhật vào Blockchain thì việc xóa hay thay đổi là việc bất khả thi. Điều này giúp Blockchain trở thành công nghệ tối ưu để lưu trữ các hồ sơ tài chính hay dữ liệu khi cần theo dõi kiểm tra vì mọi thay đều được theo dõi và ghi lại trên hệ thống.

Hệ thống tin cậy

Trong hệ thống thanh toán truyền thống, các giao dịch phụ thuộc vào 2 bên liên quan và cả bên trung gian như ngân hàng, công ty tín dụng hay nhà cung cấp dịch vụ thanh toán. Khi sử dụng Blockchain, điều này không cần thiết nữa vì hệ thống tự xác minh các giao dịch hoặc quy từ quy trình xác thực của các node. Chính vì thế, Blockchain có khả năng loại bỏ rủi ro từ bên thứ 3 và giảm bớt chi phí khi giao dịch.

Nhược điểm của Blockchain

Private key



Mỗi người dùng sẽ được cấp khóa riêng tư nhằm truy cập vào dữ liệu. Nếu để mất khóa riêng tư, dữ liệu, thông tin và tài sản cũng sẽ bị mất.

Khả năng Lưu trữ

Sự tăng trưởng về dung lượng lưu trữ của Blockchain vượt xa khả năng mà ổ cứng có thể tải xuống. Điều này có nghĩa là khả năng mất các node là hoàn toàn xảy ra.

Sự khác biệt của Bitcoin và công nghệ Blockchain

Blockchain được phát triển với mục đích tạo điều kiện sử dụng loại tiền mới vì không có ngân hàng hoặc chính phủ nào tham gia giám sát các giao dịch thông qua Crypto.

Điểm khác biệt đầu tiên giữa Bitcoin (cũng như Crypto) và Blockchain là Bitcoin là loại Crypto còn Blockchain là cơ sở dữ liệu phân tán.

Điểm khác biệt thứ 2 là Bitcoin hoạt động dựa trên Blockchain, trong khi Blockchain có thể sử dụng nhiều tài sản khác nhau, không chỉ có Bitcoin.



Điểm thứ ba, Bitcoin hoạt động ẩn danh trong khi Blockchain dựa trên cơ chế rõ ràng. Để được sử dụng, Blockchain phải đáp ứng nhiều quy tắc nghiêm ngặt.

Cuối cùng, Bitcoin chỉ có thể chuyển tiền tệ giữa mọi người trong khi Blockchain có thể giao dịch tất cả các phương tiện bao gồm tiền tệ, quyền sở hữu tài sản…

Mặt khác, Blockchain là “sổ cái kỹ thuật số” công khai giữa những người mà có nhu cầu giao dịch với nhau, và là phương tiện trao đổi trong mạng lưới là Crypto.