Trong vài gần đây, toàn bộ thị trường tiền điện tử đã gặp tình trạng hỗn loạn khi hàng tỷ đô la đã bị tháo chạy khỏi thị trường để tìm kiếm an toàn. Các vấn đề liên quan đến Terra (LUNA) đã gây ra đợt bán tháo lớn khi tài sản kỹ thuật của Terra giảm 97% giá trị trong 24 giờ. Terra usd (UST) cũng đã giảm 67% so với mức ngang giá 1 đô la và được giao dịch ở mức thấp là 0,299 đô la mỗi đơn vị.

LUNA giảm 97%, UST giảm 67% chỉ trong 24 giờ

Hệ sinh thái blockchain Terra bị tàn phá bởi các sự kiện diễn ra trong vài gần đây, khi stablecoin terra usd (UST) bắt đầu mất chốt bằng đô la Mỹ. Người sáng lập dự án Do Kwon và Luna Foundation Guard (LFG) cũng giải thích, nhóm đang cho vay 1,5 tỷ đô la Bitcoin (BTC) và terrausd (UST) để giúp bảo vệ chốt. Nỗ lực này là nỗ lực không có kết quả đến hiện tại và UST đã giảm xuống chỉ còn 0,66 đô la thế nhưng sau đó, t phần lớn thời gian của ngày thứ 3, UST đã cố gắng tăng trở lại khu vực 0,90 đô la.

Vào tối thứ 3, UST bắt đầu giảm mạnh và nó tiếp tục trượt xuống mức thấp nhất 0,299 đô la / đơn vị. Mã thông báo LUNA còn bị ảnh hưởng nhiều hơn UST, vì trong 24 giờ qua, nó đã mất 97% giá trị. LUNA đã có phạm vi giá từ 33,93 đô la đến 0,810 đô la trong 24 giờ. Ngoài ra, người đồng sáng lập Terra - Do Kwon nói, hãy duy trì sự mạnh mẽ và có một kế hoạch đang được thực hiện, đã phát biểu trên Twitter.

Do Kwon nói: “Trước khi làm điều gì, con đường duy nhất về phía trước sẽ là nơi hấp thụ nguồn cung cấp stablecoin muốn thoát ra nhất trước khi UST bắt đầu lặp lại. Không có cách nào. Chúng tôi đề xuất các biện pháp xử lý để hỗ trợ cơ chế hấp thụ nguồn cung. Trước tiên, chúng tôi tán thành đề xuất 1164 của cộng đồng với mục đích Tăng cơ sở dữ liệu từ 50 triệu lên 100 triệu SDR và Giảm PoolRecoveryBlock từ 36 xuống 18, khi đó sẽ tăng công suất đúc từ 293 triệu đô la lên  1200 triệu đô la”.

Do Kwon cũng nói thêm, Terra có thể phục hồi sau vụ sụp đổ. “Sự trở lại của Terra là một cảnh tượng rất đáng chú ý”.

Thực chất vụ Terra – UST bị tấn công

Có thể thấy, từ đầu thì aetup của LUNA – UST chính là kho xăng lớn, có lỗ hổng từ nhiều phía. Sở dĩ nó chưa phát nổ vì các đơn vị LUNA lẫn backer đã phòng ngự chắc chắn. Nếu như thành công quá trình thành lập “Liên minh 4pool”, hoàn toàn tạo ra một bể thanh khoản đủ lớn để giúp LUNA “an cư lập nghiệp”.

Vậy, câu hỏi đặt ra là đâu là quân domino đầu tiên trong vụ lần này. Hãy quay lại thời điểm Do Kwon rút 150 triệu đô la thanh khoản từ pool 3Pool - UST. Mục đích của việc này là có đủ thanh khoản chuẩn bị cho thời kì mới 4pool. Nhưng vào chính lúc này, UST bị sơ hở và bị tấn công.

Khi đó, 85 triệu UST được xả vào pool 3Pool - UST. Với lớp áo giáp mỏng vì thanh khoản bị rút, UST nhanh chóng bị depeg ở pool này.



Tiếp theo, UST rút tiếp 100 triệu từ pool 3Pool - UST, với mục đích là cân bằng lại tỷ giá.



Đoạn này được hiểu là lượng UST đang có nhiều -> khi đó tỷ giá UST sẽ thấp -> giải pháp lúc này là LFG phải rút UST ra khỏi pool với mục đích giảm số lượng token -> lúc này tỷ giá sẽ ổn định trở lại. Thế nhưng, bước đi này sẽ phải đánh đổi với việc thanh khoản ở trong pool sẽ rất mỏng, khiến việc depeg  trở nên dễ dàng hơn nếu như có số tiền lớn được xả vào pool.

Sự lây lan kì lạ trên thị trường

Qua đây thấy được, LUNA đã không may, nhất là bị “ra đòn” đúng vào thời điểm MicroStrategy mua Bitcoin. Từ đây, giá đồng tiền Vua nhanh chóng giảm, kéo theo đà giảm của cả thị trường, đồng thời, LUNA chính thức được đưa vào vòng xoáy tử thần (death spiral).

Khi đó, các thông tin tiêu cực liên tục xuất hiện, cùng với đó, UST lại không thể phục hồi, mặc dù mức chênh lệch lúc đó chỉ là 2%. Các thông tin tiêu cực điển hình là:

- Dòng tiền bị rút khỏi Anchor vì rủi ro từ UST.

- Các vị thế của LUNA bị thanh lý trên Anchor.

- Binance khóa nạp vào/ rút ra LUNA.

- UST được đề cập trong cuộc họp từ chức quản lý.

- UST tiếp tục depeg sâu hơn về khu vực 0.7x-0.8x.

Những giải pháp, nỗ lực muộn màng

Backer và LFG cũng đã có những giải pháp nỗ lực để cố gắng lật ngược tình thế.

LFG cùng các đối tác của mình (đặc biệt là Jump Cypto) đã nhanh chóng đầu tư thêm 280 triệu đô la thanh khoản vào pool 3Pool – UST. Điều này đáng lẽ phải nên được làm từ đầu để cứu vãn tình hình bán tháo. 



Và khi quyết định trích 1,5 tỷ đô la để cân bằng thị trường, lại làm lộ thêm điểm yếu của mình để đối thủ tấn công.

Cuối cùng là thông báo trấn an người dùng của nhà sáng lập Terra - Do Kwon.

Thế nhưng, UST vẫn không thể phục hồi. Có thể hiểu đơn giản như sau, nếu thực hiện thao tác mint-burn để arbitrage thì sẽ xuất hiện mức chênh lệch về số tiền được nhận cuối cùng. Điều này sẽ tạo nên các rào cản khi mua UST để redeem lại LUNA, làm cho áp lực mua UST không đủ mạnh.

Những thứ “được làm tốt hơn”

Dù đã  bị “thất bại” nhưng cũng có những thứ mà Terra có thể làm tốt hơn ngay từ ban đầu để có thể cứu vãn được tình huống.

Đầu tiên, đó là việc mở rộng UST với tốc độ quá nhanh, không có xu hướng chậm lại, mặc dù thị trường đã có những thông tin xấu khi xuất hiện động thái của FED.

Khi vốn hoá thị trường LUNA giảm về 30 tỷ đô la là một báo động đỏ vì nó rất gần với 18 tỷ đô la vốn hóa của UST. Nếu như biến động xảy ra, người dùng khó dùng UST để có thể redeem ngược lại LUNA.

Thứ 2, việc rút thanh khoản UST vội vàng vào đúng thời điểm biến động của thị trường khiến Terra phải trả giá rất đắt. Việc cung cấp 280 triệu đô la thanh khoản của TLF và các đối tác là không cần thiết nếu như họ cẩn thận hơn ở bước đầu.



Thay vì nôn nóng tấn công và rút trực tiếp thanh khoản, Terra có thể chọn giải pháp “nhượng bộ” thay vì dùng USDC, USDT hay DAI thả vào pool, từ đó swap rút dần UST mà không ảnh hưởng đến độ dày thanh khoản ở trong pool. Bù lại, bước đi này sẽ tốn thời gian và chi phí để thực hiện, nhưng nó sẽ giảm việc hở sườn.

Tất nhiên, sau khi xả 80 triệu đô la khiến tỷ giá bị depeg, LUNA chính thức ở thế bị động và những hành động phản kháng sau đó lại càng dễ dàng để lộ ra những lỗ hổng. Và sai lầm thứ 3 sau đây chính là hệ quả của bước đi này.

Điều thứ 3 là động thái trích 1,5 tỷ đô la dưới dạng (750 triệu đô la là BTC và 750 triệu đô la là UST) cho bên thứ 3 để cân bằng tỷ giá và làm thị trường. Bước đi này là tạo ra 2 bàn cân, một bên là BTC, một bên là UST, nếu như giá UST depeg thì bán BTC để mua UST. Và ngược lại, nếu như UST trở lại thì dùng UST để mua BTC ngược lại.

Thế nhưng, đây chính là điểm yếu mà “kẻ địch” muốn nhìn thấy. Và thực tế, họ đã chọn tấn công vào bên yếu hơn, đó chính là UST. Giá UST depeg dẫn đến việc bán BTC ra thị trường để cứu peg. Và khi BTC sập thì tất nhiên thị trường toàn cầu sẽ bị kéo theo, kéo cả LUNA chìm sâu vào death spiral.

Do Kwon không phải là không có cải tiến lớn, cụ thể là liên minh 4pool. Nhưng vấn đề của Terra là cấu trúc và để lộ sơ hở cho đối thủ tấn công. Nếu như UST thành công, thì những thứ chúng ta được thấy trên Twitter đã khác. Và cũng chưa thể khẳng định được là UST đã thất bại hoàn toàn.