Khi định hướng về các đồng tiền điện tử trên thị trường cho khách hàng, điều quan trọng là phải hiểu rõ về cách hoạt động của từng mạng, cách thức hoạt động của các mạng cũng như cách các mã thông báo mới được tạo ra hay lý do khiến cho chúng trở nên độc đáo là gì.

Có 2 cơ chế đồng thuận chính, các thuật toán được sử dụng khi các hệ thống phân tán cho phép mạng hoạt động cùng nhau giữ an toàn – được sử dụng bởi tiền điện tử: bằng chứng cổ phần và bằng chứng công việc. Các phương pháp này được sử dụng để bảo vệ chuỗi khối và xác minh các giao dịch để tạo ra các đồng tiền, các mã thông báo mới.

Proof of Stake - PoS

Các nhà phát triển đã nhanh chóng nhận ra các blockchain bằng chứng công việc (Proof-of-Work - PoW) đang gặp khó khăn trong vấn đề mở rộng quy mô như tạo ra các đồng tiền điện tử có tính năng ưu việt hơn như Ethereum, đặc biệt là Ethereum 2.0 hiện nay dựa vào bằng chứng cổ phần (Proof of Stake - PoS), tại đây, các nhà đầu tư xác thực đặt tiền để giành quyền xác minh giao dịch, và có thể thêm nó vào blockchain, giống như cơ chế đồng thuận.

Cụ thể, ETH vừa có bản cập nhật mới, EIP 1559, hành trình từ Ethereum 1.0 – PoW đến Ethereum 2.0 – PoS dẫn đến hơn 173.000 ETH bị phá hủy (đốt cháy). Điều này đến nay đã dẫn đến 45 mức giảm ròng trong việc phát hành mã thông báo ETH mới, có nhiều người đang suy đoán mức giá sẽ bị đẩy lên mức cao hơn vì cung cầu so với nhau. Khi càng nhiều Ethereum bị khóa để đặt cược thì nguồn cung ngày càng khan hiếm hơn, sự khan hiếm của Bitcoin đang là bằng chứng cụ thể nhất.

ETH và các blockchain hỗ trợ cho các hợp đồng thông minh khác sẽ xử lý số lượng giao dịch khi so sánh với các đồng tiền không có hợp đồng thông minh, cụ thể là Bitcoin. Hiện tại, Ethereum xử lý hơn 1.000.000 giao dịch mỗi ngày, sau quá trình nâng cấp Ethereum 2.0 hoàn tất thì con số này sẽ tăng lên gấp nhiều lần. So với giao dịch mỗi ngày của Bitcoin khoảng 200.000 thì rất dễ dàng hiểu tại sao các vấn đề về quy mô đã được giải quyết.

ETH được yêu cầu xử lý các giao dịch của chính nó và thực hiện các giao dịch của hợp đồng thông minh,… PoS là giải pháp tốt nhất cho các vấn đề quy mô mà cơ chế PoW không thể giải quyết được.



Không phải tất cả các đồng coin bằng chứng cổ phần đều hoạt động theo quy tắc giống nhau, dù khái niệm được xác nhận là nhất quán từ các đồng coin này sang đồng coin khác. Những người tham gia thị trường còn được gọi là người xác nhận được yêu cầu đóng góp (đặt cược) một lượng tiền nhất định để quá trình xác thực giao dịch nhanh chóng hơn. Về cơ bản, điều này sẽ phục vụ các thợ đào. Mỗi một quá trình được xác nhận là đủ điều kiện thì sẽ có khả năng nhận được phần thưởng. Mạng sẽ căn cứ vào thời hạn sử dụng để trao thưởng cho người xác nhận.

Để làm được điều này, máy tính của bạn cần phải mạnh, khi bạn càng mất nhiều năng lượng thì khả năng bạn kiếm được phần thưởng khai thác bằng chứng công việc càng lớn. Nếu như ví của bạn lớn và cam kết của bạn càng kiên định thì cơ hội kiếm được phần thưởng xác thực càng lớn. Việc tăng cường cống hiến tài nguyên cho quá trình xác thực sẽ tăng khả năng trở thành người được thưởng.

Proof-of-Work - PoW

Bitcoin là đồng coin đầu tiên triển khai bằng chứng công việc, cơ chế đồng thuận cho phép mạng duy trì an toàn. Bạn tham gia thị trường tiền điện tử thì sẽ hay nghe thấy thuật ngữ “thợ đào”. Khai thác blockchain đang đứng sau cơ chế bằng chứng này. Cần phải có năng lượng lớn bao gồm sức mạnh tính toán và điện năng để bảo mật được chuỗi khối. Khi đó, tiền thưởng các thợ đào sẽ được hưởng bằng cách kiếm được khoản phân phối các đồng coin mới khi chuỗi khối được đánh giá thành công.

Các thợ đào trên khắp thế giới đang cạnh tranh để bảo vệ chuỗi khối BTC và kiếm được tiền thưởng. Phần thưởng hiện tại là 6,25 BTC được phát hành 10 phút 1 lần. Phần thưởng này cuối cùng sẽ giảm xuống mức 0 vì nguồn cung Bitcoin được giới hạn ở mức 21.000.000 đồng. Theo mã được viết bởi Satoshi Nakamoto – người tạo ra BTC thì giới hạn này được tồn tại vì số lượng tối đa được tạo ra.

Proof-of-work (PoW) là cơ chế đã được chứng minh nên Bitcoin đã tin tưởng và sử dụng. Khi giá tiền tệ của BTC tăng lên thì về mặt tài chính, các thợ đào được khuyến khích tham gia vào mạng. Khi đó, nó được củng cố và cải thiện tính bảo mật của blockchain. Vì nguồn năng lượng cần thiết để k là một cơ chế đã được chứng minh và do đó được Bitcoin tin tưởng và sử dụng. Khi giá trị tiền tệ của mạng bitcoin tăng lên, các thợ đào được khuyến khích về mặt tài chính để tham gia vào mạng. Điều này, đến lượt nó, củng cố blockchain và việc khai thác Bitcoin nên không thể để một thực thể duy nhất nắm quyền kiểm soát nên tính toàn vẹn và duy trì tính phân quyền của đồng tiền lớn thứ nhất này.

So sánh Proof of Work (PoW) và Proof of Stake (PoS)

Cả PoW lẫn PoS vẫn còn tồn tại một số khiếm khuyết, tuy vậy về cơ bản Proof of Stake (PoS) được xem là một bước cải tiến của Proof of Work (PoW), chính vì lý do này nên PoS khắc phục được vài điểm hạn chế của PoS, trong đó có việc giảm hạn chế tiêu thụ điện năng. Sự ra đời của PoS cũng được mong đợi để tạo ra một mạng lưới an toàn và phi tập trung hơn PoW.
Hệ thống sử dụng Proof of Stake (PoS) không cần phải tính toán giải các hàm phức tạp, đó là lý do PoS tiêu tốn ít năng lượng hơn và cũng không mất nhiều thời gian như Pow.
Với PoW, hiện nay năng lượng của blockchain PoW tập trung chủ yếu vào các mining pool lớn, vậy nên việc đào coin chỉ có hiệu quả với những hệ thống máy đào lớn có năng lượng cao. 3 mining pools lớn nhất trên thị trường là BTC.com, AntPool, và SlushPool đã chiếm tỷ trọng hơn 50%. Nếu cả 3 mining pools lớn này sát nhập lại với nhau thì hệ thống Bitcoin sẽ dễ dàng bị tấn công. Điều này sẽ gia tăng nguy cơ bị fork, buộc nâng cấp hoặc sửa lỗi để tránh xung đột gây trục trặc ảnh hưởng đến hoạt động của mạng lưới.

Token

Thực tế, token vẫn nằm ngoài dòng tiền điện tử bằng chứng cổ phần và bằng chứng công việc. Token đã được chứng minh là trường hợp sử dụng lớn cho Ethereum, blockchain lớn thứ hai trên thế giới. Bản thân nó không phải là một loại tiền tệ mà chính là đơn vị đo lường tồn tại trên khuôn khổ của đồng tiền điện tử hiện có. Chúng đại diện cho các tài sản vật chất, chẳng hạn như đồ sưu tầm, bất động sản, tài sản kỹ thuật số như lưu trữ, xử lý và tài chính phi tập trung.

Việc phân bổ danh mục đầu tư tiền điện tử như thế nào còn phụ thuộc vào quan điểm đầu tư của bạn, việc đề xuất BTC, ETH hay các đồng coin khác chứng minh cổ phần sẽ phụ thuộc vào luận điểm đầu tư của bạn, nó tương tự với việc tư vấn về mã thông báo. Điều lưu ý là mỗi mã thông báo là duy nhất và lời khuyên đầu tư của mã thông báo này sẽ không được sử dụng cho các mã thông báo khác. Điều quan trọng là phải hiểu rõ ràng về tiền điện tử và phải biết cách để tiền điện tử giúp khách hàng đạt được lợi nhuận cao, đây mới là điều mà mọi người mong muốn.