Optimism là một dự án Layer-2 nổi bật nhất ở thời điểm hiện tại. Vào giữa năm 2022, Optimism chính thức ra mắt OP – native token của dự án. Trong bài viết này, hãy cùng phân tích tokenomics OP để hiểu về cách hoạt động và tiềm năng của token này nhé!

>> Bitano - Sàn Giao Dịch Tether (Usdt) Uy Tín

Tổng quan về dự án Optimism

Optimism (OP) là giải pháp layer-2 (L2) mở rộng cho Ethereum được phát triển, giúp người dùng giảm phí và tăng tốc độ giao dịch để mang lại trải nghiệm tốt hơn cho người dùng. Optimism được xây dựng dựa trên công nghệ Optimistic Rollups.

Cơ chế quan trọng giúp Optimism hoạt động chính là Optimistic Rollups. Optimistic Rollups là giao thức L2 được thiết kế để mở rộng thông lượng cho chuỗi khối gốc Ethereum. Optimistic Rollups giúp giảm các tính toán trên chuỗi Ethereum chính bằng cách xử lý giao dịch off-chain, gửi kết quả và bằng chứng xác thực về chuỗi, giúp Ethereum giảm được số lượng giao dịch phải xử lý, tạo ra tốc độ nhanh hơn với mức chi phí rẻ hơn. 

Tokenomics của đồng OP

Tình hình ở hiện tại

OP là native token của dự án, tổng cung là 4.294.967.296 token, với tỷ lệ lạm phát mỗi năm là 2%. Hiện cung lưu thông mới chỉ là 214.748.364 token, chiếm 5% tổng cung.



Các thông số chính về Optimism (OP) ngày 28/01/2023 - Nguồn: CoinMarketCap

Dự án không tổ chức đợt mở bán token công khai nào mà chỉ retroactive cho người dùng đã đủ điều kiện. Đợt airdrop đầu tiên của OP diễn ra vào tháng 6 năm 2022 và từ đó đến nay Optimism vẫn chưa tổ chức thêm sự kiện airdrop OP nào.

Hiện tại, với giá thị trường khoảng 2.4 đô la, vốn hoá lưu hành của dự án đạt khoảng 509 triệu đô la, tổng vốn hoá pha loãng là gần 10,2 tỷ đô la. Hãy cùng nhau so sánh nhanh số liệu nói trên của Optimism với các dự án Layer-2 khác.



Dữ liệu được từ CoinGecko/DefiLlama và L2beat - 27/01/2023

Có thể thấy tỷ lệ MC/TVL của OP đang ở mức thấp nhất khi so sánh với các Layer-2 khác. Vì vậy, xét theo Market Cap, OP được định giá hợp lý, thậm chí là rẻ so với những gì mà nó đã làm được. Tuy vậy, khi xem xét FDV, chúng ta thấy OP còn có lạm phát rất cao trong tương lai, tỷ lệ MC/FDV của Optimism thấp hơn nhiều so với các dự án Layer-2 khác. Đây là điều mà người dùng sẽ phải lưu ý nếu muốn mua OP mức giá này và nắm giữ nó trong dài hạn.

Token Allocation

Token Allocation của Optimism sẽ được phân bố chi tiết như sau:

Retroactive Public Goods Funding (20%): là phần thưởng của cơ chế chính Optimism. 

Ecosystem Fund (25%): được sử dụng để kích thích sự phát triển ở hệ sinh thái của Optimism thông qua việc cung cấp vốn cho dự án. 

Users Airdrops (19%): là token được sử dụng để airdrop cho người dùng, bắt đầu với Airdrop #1.

Core Contributors (19%): là token được phân bổ cho đội ngũ chính phát triển Optimism.

Sugar Xaddies (17%): Phần được dành cho các nhà đầu tư tham gia từ các vòng gọi vốn trước đó.



Phân bổ token OP của Optimism

Token Release Schedule

Theo thông báo của Optimism, phần token dành cho Core Contributors và Sugar Xaddies được khóa trong năm đầu tiên, sau đó trả dần trong 3 năm tiếp theo.

Phần token dành cho cộng đồng gồm Ecosystem Fund và RetroPGF và Airdrops được trả ngay khi token OP listing và trả dần ở trong thời gian tiếp theo. Việc phân phối nhóm token sẽ được quản lý bởi Optimism Foundation.



Lịch trả token OP của Optimism

Token Use Case

Hiện tại, OP được sử dụng trong việc quản trị của Optimism Collective.

>> Xem thêm: DCA – Chiến Lược Trung Bình Giá, Cách Ứng Dụng Chiến Lược DCA Hiệu Quả

Tìm hiểu về Optimism Collective và tác động đến OP

Optimism Collective là thử nghiệm quy mô lớn về “quản trị dân chủ dựa vào kỹ thuật số”, để thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng, bền vững của hệ sinh thái trên Optimism.

Optimism Collective gồm các cộng đồng, các dự án và các công dân, hoạt động dựa trên hiệp ước mà các bên cùng có lợi, với nền tảng là “impact = profit”, có nghĩa là càng tham gia tương tác, xây dựng sẽ càng nhận được lợi ích lớn từ hệ sinh thái.

Cấu trúc quản lý cốt lõi của Optimism Collective gồm 2 bộ phận ngang hàng là Token House và Citizens’ House. 2 bộ phận này có nhiệm vụ cân bằng ưu đãi trong ngắn hạn với tầm nhìn dài hạn.

Hiện tại, Token House được thiết lập ngay sau sự kiện airdrop. Người nắm giữ token OP được tham gia vào việc bỏ phiếu quản trị đối với các vấn đề cụ thể như nâng cấp giao thức, khuyến khích cho dự án khác trên Optimism…

Song song với Token House chính là Citizens’ House. Citizens’ House tham gia quản trị về các vấn đề liên quan đến phân bổ doanh thu do Optimism tạo ra từ hoạt động mạng lưới cho các thành phần tham gia đóng góp vào mạng lưới….

Ngoài ra, cả 2 bộ phận đều được tham gia bỏ phiếu quyết định các về đề chung như thông số mạng (network parameters) hay quyền của Citizen…



Mô hình quản trị dự án Optimism

Mô hình của Optimism Collective tạo ra giá trị cho 3 nhóm đối tượng sau:

Giá trị tích lũy cho chủ sở hữu OP: thông qua việc tham gia vào hoạt động quản trị, người nắm giữ token được nhận về phần thưởng từ doanh thu của giao thức

Giá trị tích lũy cho các Contributors và Builders: nhóm này được hưởng lợi trực tiếp thông qua chương trình retroactive public goods funding. Khi góp công sức, thời gian và trí tuệ để xây dựng hệ sinh thái tốt hơn, họ được nhận về những phần thưởng trong chương trình này.

Giá trị tích lũy cho người dùng và các thành viên trong cộng đồng: chương trình airdrop diễn ra và sẽ diễn ra, ưu đãi từ các dự án được nhận tài trợ từ chính Optimism…

Nhìn chung, bull-case của Optimism là khi nhu cầu sử dụng block space của Optimism tăng lên => lợi nhuận tạo ra sẽ tăng lên => một phần được thưởng lại cho builders và users thông qua các chương trình retroactive => thu hút đông đảo user và builder tham gia vào Optimism => lặp lại như vậy.



Mô hình kinh tế khép kín Optimism

Đây là mô hình flywheel cơ bản đối với hệ sinh thái. Tuy nhiên, theo quan điểm cá nhân, mô hình này chưa nhắc nhiều đến việc sử dụng OP – native token và lợi ích đối với người nắm giữ OP.

Việc nắm giữ token OP cho phép người nắm giữ token được quyền tham gia quản trị vào hoạt động của giao thức và nhận phần thưởng. Đây là use case mà hiện tại là khá yếu, xuất phát từ các lí do sau:

Việc chia phần thưởng không rõ ràng, cụ thể.

Quyền lực quản trị không nằm hoàn toàn ở người nắm token mà còn bị chia sẻ với Citizen’s House.

Tình hình hoạt động của dự án Optimism

Trong thời gian qua, hoạt động trên Optimism diễn ra khá sôi nổi xuất phát từ việc dự án đang triển khai chương trình Optimism Quests. Optimism Quests là chương trình khuyến khích người dùng crypto tìm hiểu về lĩnh vực crypto và dự án. Mặc dù vậy, tâm lý của người tham gia là kỳ vọng đây sẽ là tiêu chí đánh giá để dự án Optimism tiến hành lần airdrop OP tiếp theo.

Tuy nhiên, sau thời gian dài có sự tăng trưởng mạnh và lập ATH mới vào ngày 25/01/2023, hoạt động trên hệ sinh thái Optimism bất ngờ sụt giảm trong vài ngày vừa qua.



Thống kê số lượng giao dịch trên Optimism tính từ năm 2022 đến nay - Nguồn: Etherscan

Đây là dấu hiệu của việc dòng tiền rút ra khỏi hệ sinh thái sau thời gian fomo về các chương trình retroactive. 

Tóm lại, Optimism vẫn đang phát triển tương đối tốt, thể hiện ở việc thu hút được số lượng lớn TVL và users, cũng như đưa ra được các chương trình khuyến khích người dùng tham gia sử dụng hệ sinh thái. Đây là cách marketing tự nhiên, khi users sử dụng mạng lưới để tìm kiếm cơ hội và thấy Optimism thân thiện, nhanh, rẻ, họ là những người đầu tiên quay lại và sử dụng giao thức.

Có thể nhiều ý kiến sẽ nói OP được định giá khá cao vì FDV lên đến gần 10 tỷ đô la. Tuy nhiên, thời gian mở khóa token OP còn kéo dài, với market cap khoảng gần nửa tỷ đô la, token OP vẫn có khả năng tăng giá trong thời gian tới. Đừng quên Optimism vẫn đang là dự án nằm trong top đầu trong số các Layer-2 của Ethereum.

Về ngắn hạn, OP vẫn có “cửa sáng” để tăng giá. Thế nhưng, xét về dài hạn, FDV lớn là một điều cần lưu ý. Ngoài ra, token OP có use case rất hạn chế, chưa đủ tích cực để có lực mua, nắm giữ dài hạn.

Trong tương lai, chắc chắn Optimism nên đưa thêm những use case thiết thực hơn như sử dụng làm gas fee và đốt, thiết lập những thông số phần thưởng phù hợp để tạo ra thêm lực mua và nắm giữ cho token này. Vì vậy, OP sẽ còn sự tích cực trong ngắn hạn, tuy nhiên để duy trì trong dài hạn thì cần thêm thay đổi.

>> Xem nội dung tương tự tại: Kiến Thức Tiền Ảo